توضیح سؤال :
آیا روایت : « لست بمنکر فضل أبی بکر » از قول امام جواد صحت دارد ؟
و عن الباقر (ع) قال " و لست بمنکر فضل أبی بکر ، ولست بمنکر فضل عمر ، و لکن أبابکر أفضل من عمر "الاحتجاج للطبرسی تحت عنوان - احتجاج أبی جعفر بن علی الثانی فی الأنواع الشتی من العلوم الدینیة -
از امام باقر(ع) نقل است که فرمود: منکر برتری ابوبکرو عمر نیستم ولی ابوبکر بر عمر برتری دارد
پاسخ :
أوّلاً : این روایت در کتاب الإجتجاج طبرسی است و هیچ سندی ندارد . طبرسی می نویسد : « وروی » و هیچ سندی ذکر نمی کند .
ثانیا : این حدیث از امام جواد (ع) در پاسخ یحیی بن اکثم است ، ونویسنده بین امام باقر و حضرت جواد(ع) که ملقّب به ابو جعفر هستند آشنایی ندارد، و لذا فرق نگذاشته است.
ثالثاً : امام جواد علیه السلام این مطلب را در برابر طر فداران ابوبکر و عمر فرموده اند و طبیعی است که وقتی کسی می خواهد با مخالفین خودش مناظره کند ، نمی تواند مخالفت علنی خود را با تمام عقاید آن ها اعلام کند ؛ چون در این صورت هیچ تأثیری بر آن ها نخواهد داشت . همانند داستان حضرت ابراهیم علیه السلام .
خداوند کریم داستان را این گونه نقل می کند :
فَلَمَّا جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ رَأَی کَوْکَبًا قَالَ هَذَا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآَفِلِینَ .
فَلَمَّا رَأَی الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّی فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ یَهْدِنِی رَبِّی لَأَکُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّینَ .
فَلَمَّا رَأَی الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّی هَذَا أَکْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ یَا قَوْمِ إِنِّی بَرِیءٌ مِمَّا تُشْرِکُونَ .
قطعاً وقتی حضرت ابراهیم می گوید که ستاره و ماه و خورشید خدای من هستند ، به این خاطر نیست که حقیقتا این مطلب را قبول داشته است . امام جواد علیه السلام در اول مناظره از فضیلت ابوبکر و عمر که مورد قبول خصم او بوده سخن می گوید و بعد با یک جملهء دیگر تمام آن را باطل می کند :
فقال علی رأس المنبر : إنّ لی شیطاناً یعترینی، فإذا ملتُ فسدّدونی .
ابوبکر بالای منبر گفت: شیطانی بر من مسلّط است که مرا وسوسه می کند .
نویسنده بازهم اصل امانتداری در نقل را رعایت نکرده است و ادامه سخن را حذف می کند و چه خوب بود که ادامه را نیز نقل می کرد .
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)
